از آنجا که مواد مخدر امروز رنگ و شکل جدیدی به خود گرفته تنها آگاه کردن جوانان و برخط شدن همه دستگاه‌ها می‌تواند راهگشا باشد.

به گزارش آماج خبر به نقل از تسنیم، اعتیاد کلمه‌ای شش حرفی اما خانمان‌برانداز است که چندی است زنگ خطر کاهش سن اعتیاد به صدا درآمده است.دسترسی آسان جوانان و دانش‌آموزان به مواد مخدر سبب نگرانی والدین شده است. خانواده‌ها این روزها علاوه بر مشکلات اقتصادی، دغدغه سلامتی فرزندانشان را نیز دارند. دغدغه‌ای عموماٌ بدون نشانه که در زیر پوست حیات نسل آینده این کشور، در حال خزیدن است.

در این زمینه دبیر کمیته مقابله با عرضه مواد شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان اصفهان با اشاره به آمار اعتیاد در استان اظهار داشت: تنها مرجع رسمی ارائه‌ دهنده آمار در کشور، ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری است و بقیه آمارها از سوی دیگر نهادها، بیشتر گمانه‌زنی است. سال ۱۳۹۰ نرخ شیوع اعتیاد در اصفهان ۱٫۹۱ و رتبه استان ۱۹ کشور بود. در سال ۹۵ و ۹۶ تحقیق دیگری انجام شد و نرخ شیوع اعتیاد استان را ۲٫۴ و رتبه استان ۲۳ برآورد شد. این به معنای آن است که ۲٫۴ افراد از جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال استان اصفهان که ۳ میلیون ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار نفر را شامل می‌شوند، یک‌بار یک ماده را مصرف کردند.

احسان شریفی افزود: این مصرف یک‌بار به معنای بروز و اعتیاد نیست. براساس متون علمی روان‌پزشکی، هر فردی که بیش از یک‌بار ماده‌ای را مصرف کرد،ممکن است به اعتیاد گرایش پیدا کند. مثلا در سال گذشته عنوان می‌شد، مصرف مواد تفننی است. اما به دلیل اینکه مواد جدید بسیار خطرناک‌تر شده و تاثیرگذاری بر بدن انسان بیشتر شده، انجمن روانشناسی و روانپزشکی اظهار کردند حتی اگر یک فرد یک‌بار ماده‌ای را مصرف کند، اثراتش تا پایان عمر می‌تواند احساس کند و ما می‌توانیم او را معتاد در نظر بگیریم.

دبیر کمیته مقابله با عرضه مواد شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان اصفهان با اشاره به اینکه در خصوص اعتیاد با سیستمی پویا مواجه هستیم که برای هر قشری برنامه دارد، بیان کرد: این به معنای آن است که برای افزایش تمرکز دانش‌آموزان و دانشجویان در شب امتحانات قرص و دارو ارائه می‌دهد. برای کارگران و اینکه انرژی بیشتر برای کار باشد، قاچاقچی مواد مخدر بازاریابی می‌کند و ماده‌ای انرژی‌زا معرفی می‌کند. اکنون در دنیا بیش از ۷۰۰ ماده‌ای وجود دارد که افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد و مقابله با آن بسیار دشوار است.

شریفی با اشاره به اقدامات پیشگیری و مقابله با مواد مخدر کشور و استان اصفهان تصریح کرد: ۶۰۰ میلیون نفر از جمعیت ۷ میلیارد و ۹۰۰ میلیونی جهان یک‌بار در طول سال از ماده‌ای مخدر استفاده کردند، پس این موضوع جهانی است و تنها مربوط به ایران نیست. در کشور ما تاکنون بیش از ۳ هزار شهید و ۱۴ هزار جانباز در حوزه مقابله با مواد مخدر تقدیم کشور شدند و سال گذشته بیش از ۵۴ تن انواع مواد مخدر در استان اصفهان کشف شد. استان اصفهان مرزی نیست و در مرکز کشور قرار دارد.

وی ادامه داد: قاچاقچی مواد مخدر از هر روشی استفاده می‌کند تا مواد مخدر را توزیع کند. توزیع‌کننده‌ها در مکالمات تلفنی هم هر روز از یک نام و نشانی برای فروش استفاده می‌کند، اما پایه و اساس همه آن‌ها یکی است. برای اینکه دانش‌آموزان رغبت بیشتری داشته باشند، به مصرف تریاک و هروئین را تشویق نمی‌کند، بلکه مواد جوان‌پسند ارائه می‌کند که در محفل‌ها استفاده می‌شود. سیگار و الکل دروازه‌های ورود به اعتیادند و هرچقدر که این مواد گسترش بیشتری داشته باشند، شاهد مصرف مواد مخدر جدیدتر خواهیم بود.

دبیر کمیته مقابله با عرضه مواد شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان اصفهان گفت: اطلاع‌رسانی در قالب کلیپ، بروشور، سخنرانی و کتاب صورت می‌گیرد. اما باید نقش همه پر رنگ شود. مقابله و پیشگیری از مواد مخدر تنها معطوف به مقابله پلیس و اداره اطلاعات و دستگاه‌های نظامی نیست، بلکه نیاز به فرهنگ‌سازی بیشتر از گذشته دارد. متولیانی باید به جوانان و نوجوانان آموزش دهند که هر ماده‌ای را مصرف نکنند. باید به فرزندان مهارت آموزش زندگی بیاموزیم و باید آموزش مداخلات همگانی و مداخلات انتخابی در جامعه اتفاق بیافتد تا کاهش تقاضا اتفاق بیافتد.

شریفی با اشاره به هم‌جواری با کشور افغانستان و عرضه زیاد در کشور، خاطرنشان کرد: وقتی عرضه در کشور زیاد است، باید روی کاهش تقاضا کار کنیم و روی پیشگیری باید بیشتر سرمایه‌گذاری کنیم. تحقیقی که موسسه کادراس( مرکز تحقیقات، رهیافت‌ها و مطالعات بین‌المللی مواد مخدر) انجام داد، مردم کشور حلقه مفقوده سیاست مواد مخدری ایران را ۶۶ درصد پیشگیری و ۱۹ درصد مقابله و ۱۵ درصد ضعف درمان می‌دانستند.

سرهنگ طاهرزاده در گفت‌و گو با خبرنگار تسنیم در اصفهان در خصوص شیوع اعتیاد اظهار داشت: متاسفانه پدیده اعتیاد هر روز در حال تغییر شکل و پویایی است. تغییر در نوع مصرف مواد مخدر در جامعه و کاهش سن مصرف بیانگر این است که در سال‌های اخیر سبک زندگی و موادی که وارد بازار شده، دستخوش تغییراتی شده است. میانگین سنی مصرف مواد سنتی مثل تریاک در دهه‌های گذشته، حدود ۴۰ سال بوده است.خصوصیات ماده‌ای مانند تریاک نیز برای افراد میان‌سال و کهن‌سال جوابگو بوده و اصلا زمینه‌ای برای ورود جوانان و‌ نوجوانان برای مصرف این ماده نبود و اساساً نیازی به مصرف نبود. مواد جدید طراحی شده مانند گل و مواد شیمیایی جدید مانند NPS ها، از خانواده محرک‌ها و روان‌گردان هستند، برای گروه سنی جوان و نوجوان است. خصوصیات و اثرگذاری و ویژگی‌هایی روی جسم و مغز ایجاد می‌کند که بیشتر میل جوانان و نوجوانان را برانگیخته و آنان را طعمه خود می‌کند.

وی افزود: قبلا در بررسی آمار نتایج این بود که جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال را درگیر می‌کند، اما اکنون طراحی مواد مخدر جدید به گونه‌ای است که جمعیت بیشتر و خارج از این محدوده سنی، وارد مصرف مواد مخدر شوند. ماده‌ای مانند گل را به گونه‌ای وارد بازار کردند که شبیه دخانیاتی مانند قلیان بتواند همه‌گیری ایجاد کند. شیشه یا هروئین را هر جوان و خانواده‌ای ورود پیدا نمی‌کرد اما متاسفانه قلیان در بیشتر خانواده‌ها جا باز کرده است. مواد جدید هم از لحاظ ظاهری، اثرگذاری و ویژگی‌ها و صدماتی که وارد می‌کند، جوری طراحی شده که افراد آن را خطرناک تصور نکنند.

رئیس‌ پلیس مبارزه با مواد مخدر استان اصفهان بیان کرد: سازمان بهداشت جهانی می‌گوید با وجود اینکه بیشتر از مواد مخدر، دخانیاتی مانند سیگار و در کشور ما قلیان جان انسان‌ها را می‌گیرد اما تصور عمومی اینگونه نیست و مردم فک می‌کنند خطر سیگار و قلیان نسبت به مواد مخدر کمتر است، در حالی که اینگونه نیست. در مورد ماده‌ای مانند گل بین نوجوانان و جوانان گفته می‌شود اعتیادآور نیست و عوارض شدیدی ندارد، بنابراین گل را در ردیف دخانیاتی مانند سیگار و قلیان می‌دانند که متاسفانه قبح آن در خانواده‌ها نوجوانان و جوانان ریخته شده و رفتار کج‌روی و ناهنجار شناخته نمی‌شود.

وی ادامه داد: اگر مواد مخدر مانند گل نیز مانند قلیان زشتی‌زدائی و قبح‌زدائی شود، تبدیل به سبک زندگی نوجوان و جوان می‌شود. هر کس به سمت مصرف هروئین نمی‌رود، مگر افراد ناهنجار و کج‌رو که تحت شرایط خاص قرار گیرند، اما متاسفانه در مورد گل نمی‌توان این صحبت را تصدیق کرد که حتما افراد ناهنجار و کج‌رو سمت گل می‌روند. چون در دسترس است و اطلاعات غلطی در جامعه به افراد در خصوص تاثیرگذاری و صدمات داده می‌شود و ظاهر بی خطری هم دارد، می‌تواند جوانان و نوجوانان ما را بیشتر از مواد قبلی تهدید کند.

سرهنگ طاهرزاده تصریح کرد: یک زمانی رفتار مصرف مواد مخدر کاری ناپسند و زشت تلقی می‌شد و اکنون هم هست. حتی خود فرد که مواد مخدر مانند هروئین مصرف می‌کرد، می‌دانست کار ناپسند است. اما متاسفانه اکنون مصرف گل کار ناپسند تلقی نمی‌شود و اتفاق تصور شیک بودن می‌کند که این خطر را برای ما افزایش می‌دهد و بحث پیشگیری از اعتیاد و آگاه‌سازی اجتماعی را پر رنگ‌تر می‌کند.

وی در خصوص دسترسی مواد مخدر گفت: مسلما تمام تلاش پلیس رسیدن به نقطه‌ای است که دسترسی مواد مخدر برای مردم کاهش پیدا کند. در بحث پیشگیری هم کارشناسان عقیده دارند هرچه دسترسی‌ها کمتر شود، مسلماً اقدامات پیشگیری بهتر کار خود را به انجام می‌رساند. اما این یک طرف قضیه است. نمی‌توان تمام توان را برای مقابله با عرضه صرف کرد، اما برای کاهش تقاضا کاری نکرد. امروز به طور میانگین روزانه ۱۵۰ هزار تومان هر معتاد به قاچاقچی برای دریافت مواد هزینه می‌کند. باتوجه به تعداد معتادان، هر روز پول کلانی به بازار قاچاق وارد می‌شود. از طرفی هم کشفیات و هم دستگیری‌های پلیس واضح و روشن و قابل توجه است و محصول زحمات شبانه‌روزی همکاران برای مبارزه با مواد مخدر است. بنابراین مبارزه با مواد مخدر تعطیل‌ناپذیر و شبانه‌روزی انجام می‌شود.

رئیس‌ پلیس مبارزه با مواد مخدر استان اصفهان اضافه کرد: اما اگر ضربه‌ای به دست تقاضا زده نشود و دست متقاضی همچنان دراز باشد و هر روز مبلغ را به بازار قاچاق کمک کند، مسلما این جنگ سالیان سال ادامه پیدا خواهد کرد وبه نتیجه مطلوب نمی‌رسیم. زمانی اقدامات گسترده و موفقیت‌آمیز پلیس خود را به مردم نشان می‌دهد و دل مردم را شاد می‌کند که از آن طرف دست تقاضا و ورودی به سمت مواد مخدر کاهش پیدا کند. اما اگر ورودی به اعتیاد مسدود نشود، متاسفانه به دلیل چرخه سودآور قاچاق مواد مخدر مجرم تولید می‌شود، پس باید عرضه و تقاضای مواد مخدر را توامان تحت فشار و ضربه قرار دهیم تا به موفقیت برسیم.

سرهنگ طاهرزاده اظهار داشت: وقتی در مورد دسترسی و عرضه مواد مخدر صحبت می‌کنیم، در مورد یک کالای عادی صحبت نمی‌کنیم. معتاد بیماری است که یک نیاز بسیار جدی و واقعی و حیاتی به مواد پیدا می‌کند. اگر قرار باشد ۲۰۰ هزار تومان مواد در روز مصرف کند، باید این کار را انجام دهد و متاسفانه دست به هر عملی خواهد زد تا این پول را فراهم کند. اینگونه نیست که اگر یک روز پول نداشته باشد، به فردا موکول کند؛ در این صورت بزهکاری‌های اجتماعی و رفتار مجرمانه‌ای از خود نشان می‌دهد تا به مواد برسد.

وی افزود:آمار و ارقام دستگیری‌ها نشان می‌دهد که نسبت به جمعیت شهر اصفهان، دستگیری‌های مجرمان در حوزه مواد مخدر قابل توجه است. در رده‌بندی جهانی پلیس ایران موفق‌ترین پلیس‌های جهان در مبارزه با مواد مخدر است. ما جبهه اول مبارزه در دنیا هستیم. علاوه بر اینکه در مجاورت افغانستان هستیم، طراحی مواد صنعتی و شیمیایی و سنتزی به قدری است که نیازی به زمین‌های زراعی افغانستان ندارد و خطر و گستردگی تولید مواد شیمیایی جدید به مراتب بیشتر است. با وجود انواع مواد مخدر و گستردگی تولید و انواع آن، چاره‌ای جز مقابله و پیشگیری نداریم.

رئیس‌پلیس مبارزه با مواد مخدر استان اصفهان بیان کرد: هرگونه حمل، نگهداری، قاچاق مواد مخدر با هر میزانی جرم است و منجر به زندان و محکومیت می‌شود. قوانین ما جزو قوانین بسیار سخت‌گیرانه در مورد مواد مخدر است و اعدام و حبس طویل‌المدت و مجازات‌های سنگین برای خاموش شدن این رفتار مجرمانه داریم. ولی چقدر تقاضا به اسم اعتیاد جدی و خشن و قوی است که فرد در کفه ترازوی جرم، ممکن است پیش‌بینی اعدام خود را نادیده بگیرد.

 

  • نویسنده : حنانه میرزایی