به گزارش آماج خبر بہ نقل از خبرگزاری فارس، ایران بیش از ۴دهه است که میزبان تعداد قابل‌توجهی از مهاجران افغانستانی به‌شمار می‌رود؛ مردمی که خسته از جنگ و اشغال به کشورمان پناه آورده‌اند و همواره در طول این سال‌ها در کنار هموطنان‌مان با مسالمت زندگی کرده‌اند، اما مدتی است که به‌نظر می‌رسد دست‌هایی در پشت‌پرده با نیت «ایران‌هراسی در افغانستان» و «افغانستان‌هراسی» در ایران به‌کار افتاده‌اند تا روابط ۲ملت را دستخوش اختلال کنند.
برهمین اساس هم بود که در روزهای اخیر شاهد برخی تجمع‌ها و تعرض به نمایندگی‌های دیپلماتیک کشورمان در کابل و هرات بودیم؛ اقدامی که البته با هوشیاری مردم افغانستان راه به‌جایی نبرد. این اتفاق که با واکنش‌های گسترده‌ای در ۲کشور همراه شد، درحالی‌است که حسن کاظمی‌قمی، نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان می‌گوید دشمنان ۲ملت با اختلاف‌افکنی، قصد دارند روابط مسالمت‌آمیز و همراه با حسن‌نیت مردم ایران و افغانستان را تخریب کنند. وی معتقد است که با وجود خروج آمریکا از افغانستان، آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها، درحالت دورایستایی درحال شرارت و برهم زدن آرامش مردم این کشور هستند و در این راستا از هیچ فتنه‌انگیزی دریغ نمی‌کنند.
گفت‌وگوی روزنامه همشهری با کاظمی‌قمی را در ادامه می‌خوانید.
این روزها چه دست‌هایی در کار است تا روابط ۲ملت ایران و افغانستان را درگیر اختلاف و تنش کند؟
روابط ۲ملت ایران و افغانستان، رابطه‌ای کهن و تاریخی با مشترکات فرهنگی، دینی و سنتی است که ریشه‌ای قوی دارد و به‌راحتی ازهم گسستنی نیست. هر دو کشور، اسلامی هستند و در طول تاریخ در همسایگی یکدیگر روزگار گذرانده‌اند. چه مردم مومن ایران اسلامی و چه مردم شریف و مقاوم افغانستان همواره با حسن همجواری در کنار یکدیگر زندگی کرده‌اند و این روابط دیرینه همواره مسالمت‌آمیز و به‌دور از اختلاف و تفرقه بوده‌است. ازسوی دیگر در شرایط کنونی هر دو دولت جمهوری‌اسلامی ایران و افغانستان بنایشان بر رعایت حسن همجواری بوده و در این مسیر همه تلاش خود را به‌کار گرفته‌اند؛ این در شرایطی است که سیاست اشغالگران همواره بر تخریب این روابط استوار بوده و کوشیده‌اند این روابط دیرینه و ریشه‌دار ۲ملت را با اقدام‌های خرابکارانه تحت‌تأثیر قرار دهند و تخریب کنند.
چنین اقدام‌های خرابکارانه‌ای در چه بستری انجام می‌شود؟
باید درنظر داشت که در دهه‌های اخیر با پدیده ویرانگری در افغانستان مواجه بوده‌ایم که ازسوی اشغالگران فرامنطقه‌ای به مردم مظلوم این کشور تحمیل شده است. در طول بیش‌از ۴دهه گذشته، افغاستان مورد تهاجم ۲قدرت اشغالگر قرار گرفت و تبعات شوم این اشغالگری‌ها همچنان در زندگی مردم این کشور قابل مشاهده است. زمانی شوروی سابق از اردوگاه کمونیسم دست به اشغال افغانستان زد که تبعات زیانباری برای مردم ستمدیده این کشور به‌همراه داشت و آنان را درگیر چالش‌های اساسی کرد و در ۲دهه اخیر هم آمریکا در قامت یک اشغالگر تمام‌عیار، ظلم بی‌حد و حصری را در حق مردم مظلوم این کشور روا داشت که با وجود خروج اشغالگران آمریکایی از افغانستان، مردم افغانستان همچنان درگیر تبعات جبران‌ناپذیر این حضور متجاوزانه هستند.
آنچه در مجموع به‌عنوان برایند چنین اشغالگری‌هایی به‌حساب می‌آید، درگیری مداوم، کشتار و ریختن خون مردم بی‌گناه این کشور بوده‌است. درچنین شرایطی طبیعی است که مهاجرت از این کشور افزایش قابل‌توجهی می‌یابد و به‌دلیل گسترش ناامنی‌های اقتصادی و چالش‌های امنیتی، تعداد زیادی از مردم ترجیح می‌دهند از این کشور خارج شوند. درواقع موج گسترده مهاجرانی که روانه کشورهای همسایه و به‌ویژه ایران شده‌اند، پیامد دهه‌ها اشغالگری و روا داشتن ظلم و تعدی به مردم ستمدیده افغانستان است؛ موضوعی که اگرچه در ۴دهه اخیر مسبوق به سابقه بوده، اما در سال‌های اخیر شدت گرفته است و مردم این کشور ناگزیر از ترک وطن و خانه و کاشانه‌شان، به مهاجرت روی آورده‌اند. در این میان اما به‌دلیل مشترکات و ریشه‌های فرهنگی ۲ملت ایران و افغانستان، مهاجران افغانستانی همانند مهمانانی محترم ازسوی مردم کشورمان مورد استقبال قرار گرفته‌اند و سال‌هاست که در کنار شهروندان ایرانی روزگار می‌گذرانند و به‌کار و زندگی خود مشغول هستند. مهمان‌نوازی ایرانی‌ها از مهاجران افغان، موضوعی است که همواره ازسوی افغانستانی‌های منصف مورد تأیید قرار گرفته‌است و آنان همیشه به این موضوع اذعان کرده‌اند که مانند دیگر شهروندان در کنار ایرانی‌ها زندگی کرده‌اند و از امکانات نسبتا معقولی برخوردار بوده‌اند.
در سال‌های اخیر جمهوری‌اسلامی ایران چه سیاستی را در قبال مهاجران افغانستانی در پیش گرفته‌است؟
به‌عنوان مثال اکنون حدود ۵۰۰هزار دانش‌آموز افغانستانی در ایران مشغول به تحصیل هستند و این موضوع نشان‌دهنده اهتمام مسئولان کشورمان نسبت به ارائه خدمات مناسب به مهاجران افغانستانی بوده است. اهتمام کشورمان در این زمینه سبب شده مردم افغانستان که به کشورمان پناه آورده‌اند، از رشد علمی و بالندگی دور نمانند و بتوانند با ادامه تحصیل در ایران، در توسعه و آبادانی آینده کشور خود مثمرثمر باشند. در این سال‌های اشغال، جمهوری‌اسلامی ایران همواره تلاش کرده به‌صورت تمام‌قد از مردم این کشور حمایت کند و در این مسیر از هیچ اقدامی فروگذار نبوده‌است. کمک به افغانستان باثبات، مستقل و به‌دور از اشغال و ترور، سیاستی بوده که همیشه در گسترش روابط با این کشور مدنظر تصمیم‌گیران جمهوری‌اسلامی ایران قرار داشته است.
ریشه فتنه‌انگیزی‌های اخیر در روابط ۲ملت را در کجا باید جست‌وجو کرد؟
امروز شرایطی به‌وجود آمده که با وجود خروج آمریکا از افغانستان، آمریکایی‌ها و اذناب آنها، ازجمله صهیونیست‌ها، درحقیقت در حالت دورایستایی، در حال شرارت و برهم‌زدن آرامش مردم این کشور هستند و در این راستا از هیچ فتنه‌انگیزی دریغ نمی‌کنند. این درحالی است که از سال۲۰۰۱ تاکنون سیاست آمریکا در افغانستان ایجاد جنگ داخلی، تخریب زیرساخت‌های این کشور، بروز جنگ‌های نیابتی و مستقر کردن تروریست‌ها و تکفیری‌ها در این کشور بوده است و در این مسیر مردم افغانستان متحمل رنج فراوان شده‌اند. سیاستگذاری آمریکایی‌ها در قبال تحولات منطقه ما گویای این نکته کلیدی است که منافع نامشروع آنها در گرو وجود منطقه‌ای بحرانی است. درواقع هرچه منطقه با بحران‌های شدیدتری دست به گریبان باشد، منافع آمریکایی‌ها و هم‌پیمانان آنها بیشتر تأمین می‌شود. بر همین اساس هم هست که شاهدیم امروز آمریکا همچنان به شرارت‌های خود در افغانستان ادامه می‌دهد و مردم این کشور پس از خروج آمریکایی‌ها نیز از اقدام‌های آنان رنج می‌برند.
در این میان دولت‌های ۲کشور چه رویه‌ای را در پیش گرفته‌اند؟
اراده ۲دولت ایران و افغانستان در شرایط کنونی بر این استوار شده است که با تعامل مثبت، روابط دوجانبه را در مسیر توسعه قرار دهند. جمهوری‌اسلامی ایران همواره بر سیاست مردم‌محوری در تعاملات منطقه‌ای و جهانی خود تأکید کرده و توسعه روابط با افغانستان را نیز برهمین مبنا پیش می‌برد. همانگونه که مقام‌معظم رهبری فرمودند، برای جمهوری‌اسلامی ایران مردم مهم‌تر از دولت‌ها هستند؛ چراکه دولت‌ها می‌آیند و می‌روند، اما مردم همیشه هستند؛ بنابراین ما همواره کوشیده‌ایم با یک نگاه «مردم‌پایه» نسبت به توسعه روابط منطقه‌ای و جهانی خود اقدام کنیم. ازسوی دیگر به‌نظر می‌رسد دشمنان تعامل ۲ملت ایران و افغانستان را تاب نیاورده‌اند و با مشاهده اینکه ما در مسیر درستی حرکت می‌کنیم، درصدد ایجاد اختلال هستند. آنها در این شرایط به هر شیوه‌ای متوسل می‌شوند که در روابط دوجانبه تنش به‌وجود آورند؛ رویکردی که در چارچوب تنش‌زایی برای جمهوری‌اسلامی ایران جای می‌گیرد و با کمک صهیونیست‌ها و برخی مقام‌های ارتجاعی منطقه اجرایی می‌شود.
این سیاست تنش‌زایی با چه ابزاری عملیاتی می‌شود؟
امروز با توجه به اینکه ابزارهای دیگر تنش‌زایی کند شده است، دشمنان به استفاده از حربه عملیات روانی روی آورده‌اند و تلاش می‌کنند با ابزار «ایران‌هراسی» در افغانستان و «افغانستان‌هراسی» در ایران، به ایجاد اختلاف‌افکنی میان ۲ملت بپردازند و از شکاف‌های به‌وجود آمده برای دستیابی به مطامع نامشروع خود استفاده کنند. بر این اساس ایجاد ذهنیت‌های منفی در ۲ملت، سرآغازی برای ایجاد تنش به‌حساب می‌آید. البته برخی در داخل که با سیاست‌های نظام زاویه دارند، در حال ریختن آب به آسیاب دشمنان هستند. نکته اینجاست که برخی نباید فریب عملیات روانی دشمنان را بخورند و با بعضی اقدام‌ها و گفته‌ها که در فضای رسانه‌ای، شبکه‌های اجتماعی و… بازتاب دارد، وجود تنش و اختلاف را میان ۲ملت ترویج کنند. در چنین فضای مسمومی تنش ایجاد می‌شود و اختلاف‌ها، میان ۲ملت فاصله می‌اندازد. آمریکایی‌ها در جریان اخیر تلاش کردند از راه دور جریان اختلاف‌افکنی قومی و مذهبی را میان مردم ایران و افغانستان هدایت کنند که البته با هوشیاری نظام و مردم شکست خوردند و طرح دشمن به سرانجامی نرسید.
ما در دهه‌های اخیر بارها شاهد انجام عملیات روانی سنگین ازسوی دشمن بوده‌ایم که با نقش‌آفرینی محوری مردم، همگی بی‌اثر شده است. در این صحنه اخیر هم شاهد بودیم که اختلاف‌افکنی‌ها سرانجام موفقی نیافت و طرح‌های درنظر گرفته شده دشمنان شکست خورد.
اختلاف‌افکنی‌های اخیر در افغانستان با چه واکنشی مواجه شد؟
در جریان اخیر دیدیم که اگر برخی فریب‌خوردگان اقدامی علیه نمایندگی‌های جمهوری‌اسلامی ایران در کابل و هرات انجام دادند، بلافاصله مردم افغانستان درصحنه حضور یافتند و با برگزاری مراسم گلباران و دلجویی از دیپلمات‌های کشورمان، اقدام‌های انجام‌‌شده ازسوی عده‌ای معدود را محکوم کردند. این موضوع نشان می‌دهد دشمنان بی‌شک در طراحی‌های شوم خود علیه ۲ملت ایران و افغانستان شکست خواهند خورد و راه به‌جایی نمی‌برند.
در شرایط کنونی فعالیت‌های دیپلماتیک نمایندگی‌های کشورمان در افغانستان چه وضعیتی دارد؟
براساس قواعد بین‌المللی پذیرفته شده، برقراری امنیت و مصونیت مراکز دیپلماتیک برعهده کشور پذیرنده است و مقام‌های مسئول باید تحت هر شرایطی امنیت این مراکز و همچنین دیپلمات‌ها را برقرار کنند. با وجود این درحال‌حاضر دفاتر نمایندگی ما در افغانستان فعال هستند و ویزا برای بیماران و بازرگانان داده خواهد شد. معتقدیم گردش چرخ کسب‌وکار مردم نباید متأثر از برخی اقدام‌ها آسیب ببیند. خیانت آمریکایی‌ها در سال‌های اخیر سبب وارد آمدن خسارت‌های فراوانی به اقتصاد و مردم این کشور شده و سیاست جمهوری‌اسلامی بر التیام بخشیدن به زخم‌های مردم افغانستان استوار شده است.
- نویسنده : زهرا اکبری
Friday, 22 November , 2024