به گزارش آماج خبر به نقل از خبرگزاری ایسنا، حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسن مهاجرنیا، کرسی آزاداندیشی «آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی» که به همت مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم و اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی در دانشگاه طلوع مهر قم برگزار شد، عنوان کرد: آینده‌پژوهی نیاز امروز انقلاب و از ضروری‌ترین بحث‌های مربوط به انقلاب است؛ زیرا تا الآن هر چه راجع به انقلاب بحث شده، راجع به گذشته انقلاب بوده است و اینکه آینده چه اتفاقی خواهد افتاد، بحث جدیدی است.

وی با اشاره به مشکلات اخیر افزود: امتحان سختی است که همه ما نسبت به آگاهی بخشی و فضاسازی در این حوزه مسئولیت داریم و باید فضا را آرام کنیم. فضا خیلی ملتهب شده است. اگر مشکلات اقتصادی مثلاً چند درصد باشد، فضای احساسی و هیجانی الآن چندین برابر این فضا است و این مناسب شرایط ما نیست.

وی گفت: بالاخره فراروی آینده انقلاب اسلامی یک سری احتمالات وجود دارد، این روندی که الآن به لحاظ اقتصادی وجود دارد، اگر به همین منوال پیش برود، وضعیت خوبی نیست و اگر همین‌طور جلو برود، فضای آینده مناسبی برای ما نیست. به هر حال این باید کنترل شود و باید بدانیم برای پیش‌گیری و جلوگیری از حوادث ناخواسته از چه دانشی استفاده کنیم؟

مهاجرنیا افزود: در آینده‌پژوهی آینده‌های ممکن و متنوعی در فراروی انقلاب اسلامی متصور می‌شود که همه این‌ها نیاز به برنامه‌ریزی دارد. فتیله بعضی از این‌ها را باید پایین کشید، بعضی از آن‌ها را باید پررنگ کرد و همه این موارد نیاز به برنامه‌ریزی دارد. دقیقاً همان کاری که الآن نمی‌کنیم.

وی افزود: اگر ما می‌گوییم یکی از احتمالات این است ما در آینده روبه افول برویم این‌طور نیست که بگوییم نه اصلاً اسم این حرف را نیاورید، این خوب نیست. چرا؟ این واقعیتی است که اگر سیستم اقتصادی و اخلاقی ما به لحاظ فرهنگی همین‌طور پیش برود، باید برای آن تدبیر و برنامه ریزی انجام شود. این‌یکی از احتمالاتی است که در آینده ممکن است اتفاق بیافتد و بررسی برخی از روندها این را نشان می‌دهد.

رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر گفت: ما می‌خواهیم انقلاب حفظ و بهتر شود و شگفتی در دنیا ایجاد کند و همه دنیا بگویند ایران ابرقدرت آینده است. به لحاظ سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، کشور اول منطقه شویم که البته این مطلوب ما است.

وی بیان کرد: در اصطلاحات آینده‌پژوهی می‌گویند از طریق چهار عامل شما می‌توانید روی سرنوشت آینده اثر بگذارید و در خراب کردن یا بهتر کردن آن مؤثر شوید: اولین عامل تأثیر بر آینده «روندهای موجود» هست که روندهای موجود را باید کنترل کرد.

مهاجرنیا در تبیین این عامل با اشاره به شرایط پیش آمده در کشور در خصوص نان و آرد و… گفت: به هر صورت این‌ها چیزهایی است که در آینده تأثیر می‌گذارند. روندهای موجود تعیین کننده آینده هستند و ما نگران هستیم که این روندهای موجود در آینده انقلاب تأثیر بگذارد؛ بالاخره آینده که صد سال آینده نیست، همین فردا هم آینده هست.

وی دومین عامل را «روندهای بین‌المللی» دانست و بیان کرد: الآن در جنگ روسیه و اوکراین، می‌گویند به لحاظ اینکه این دو کشور صادرات گندمشان زیاد بود و به همه دنیا صادر می‌کردند و روسیه جزء تولیدکنندگان و صادرکنندگان برتر نفت جهانی است و خیلی چیزهای دیگر، جنگ این‌ها روی اقتصاد بین‌المللی تأثیر گذاشته است؛ مملکت‌داری یعنی اینکه شما باید این‌ها را رصد کنید و مراقب باشید و برای همه این اتفاقات برنامه داشته باشید.

استاد فلسفه سیاسی در حوزه و دانشگاه «تصویرهایی که از آینده در جامعه وجود دارد» را عامل سوم برشمرد و گفت: الآن عده‌ای نا امید و عده هم خوش‌بین هستند می‌گویند الحمدالله مشکلی نیست ما داریم رشد می‌کنیم و یک جوری هم تعریف می‌کنند که اصلاً نارسایی‌ها را نمی‌بینند. می‌گویند همه به سمت کمال داریم می‌رویم؛ عده‌ای هم با اعتقاداتشان آینده را ترسیم می‌کنند؛ یعنی شما هر چه هم بگویید می‌گوید ان‌شاءالله امام زمان (عج) می‌آید و امام زمان (عج) بر همه این نکات توجه دارند و… هرکسی با این اعتقادش یک تصویری از آینده دارد.

وی افزود: طبق آمارهایی که از دنیای مجازی می‌دهند، ما جزء فعال‌ترین کشورهایی هستیم که با دنیای مجازی ارتباط داریم، ملت ما الآن همه تصویرپرداز و آینده نگار شده‌اند. یک تصویری از آینده الآن در جامعه هست. آن‌هایی که مسئولیت برنامه‌ریزی دارند و مسئول ترسیم آینده هستند، آیا می‌توانند به این ذهنیت مردم بی‌توجه باشند؟

کجا باید به افکار عمومی توجه کرد؟

مهاجرنیا ادامه داد: اگر همه ملت به این نتیجه رسیدند که ما داریم رو به سقوط می‌رویم و مسئولی بگوید خیر، خدا را شکر هیچ مشکل نیست، راحت بخوابید که ما بیدار هستیم. این یعنی مخالفت با افکار عمومی؛ یعنی اینکه شما دارید آینده را از دست می‌دهید.

وی بی‌توجهی به افکار عمومی را خطرناک دانست و گفت: بترسیم از اینکه یک وقتی افکار عمومی و تصویری ساخته شود که دیگر نشود آن را کنترل کرد؛ انقلاب زمانی اتفاق افتاد که امام راحل (ره) اصل حاکمیت خدا را در دل مردم جا انداخت. تکلیف شرعی را برای مردم ترسیم کرد، بعد هم گفت این فضای موجود و این نظام شاهنشاهی باطل است، باید برداشته شود. همه مردم وقتی‌که به این اعتقاد رسیدند، دیگر از جانشان گذشتند، آمدند پای همه پیامدهای آن ایستادند. همان افکار عمومی مسیر آینده را تغییر داد، انقلاب اسلامی محصول همان تغییر افکار عمومی هست.

وی افزود: امروز ما مسئولیت داریم که به این افکار عمومی و تصویرهایی که ذهن جامعه را می‌سازد توجه کنیم و متأسفانه دشمن و همه آن‌هایی که با این نظام مشکل دارند، به خوبی از این موقعیت به نفع خود استفاده می‌کنند.

مهاجرنیا افزود: چهارمین عاملی که آینده را می‌سازد، «کنش اجتماعی» و رفتار مردم است. این مرحله نوبت به اقدام و عمل می‌رسد، شما وقتی‌که جامعه را طوری درست کنید که در صورت نیاز حرکت و کمک کند یا اینکه جامعه به گونه‌ای باشد تا جامعه با مثلاً گران شدن یک کالایی تظاهرات راه بیندازند. یکجایی را خراب کنند. یک فحشی بدهند.

وی اظهار کرد: این‌ها از آن چیزهایی است که بسیار هم خطرناک است و آینده را همین چیزها درست می‌کند. الآن دشمن دقیقاً روی سوژه‌هایی که در جامعه درست شده است برنامه‌ریزی می‌کند، افکار عمومی را می‌سازند و آرام‌آرام هم کنش اجتماعی ایجاد می‌شود.

وی گفت: آینده‌ای که ما می‌گوییم با سحر، جادو، معجزه، کرامت و الهام نیست؛ بلکه باید با برنامه‌ریزی و آینده‌نگری نگذاریم این صحنه ایجاد شود. نگذاریم این مشکلات پیش بیاید که ده روز بعد، یک سال بعد، پنج سال بعد آثار مخرب آن به جامعه برسد و آینده را خراب کند. این‌ها چیزهایی بود که تعیین کننده آینده است و همه ما وظیفه‌داریم برای آینده برنامه‌ریزی کنیم.