دهم تیرماه سال ۱۳۶۰ و در عملیات غرور آفرین کربلای یک، رزمندگان اسلام موفق به باز پسگیری مهران همیشه قهرمان شدند.
به گزارش آماج خبر به نقل از صداوسیما، شهر مهران در نزدیکترین نقطه به صفر مرزی (۵ کیلومتری مرز)، در منطقه‌ای پست قرار دارد و از بلندی‌های مرزی به طور مستقیم دیده می‌شود.
همین موقعیت مکانی ویژه باعث شد در ۸ سال دفاع مقدس، دیکتاتور‌های توسعه‌طلب حاکم بر عراق، این شهر مرزی را مورد تاخت‌وتاز قرار دهند؛ به طوری که در دوران جنگ تحمیلی این شهر ۴ بار اشغال، سپس آزاد شد.
در واقع شهر مهران سه بار به دست ارتش بعثی و یک ‌بار در همکاری گروهک تروریستی منافقین با این ارتش، اشغال و هر بار با تلاش و همت رزمندگان ایران آزاد شد.
تهاجم سراسری عراق و نخستین اشغال مهران
بعد از پیروزی انقلاب، زمزمه‌های تجاوز عراق به خاک ایران به گوش می‌رسید. نخستین بار عراق در خرداد سال ۱۳۵۹ با یک تیپ زرهی حمله غافلگیرانه‌ای را انجام داد، اما بر اثر مقاومت و فداکاری نیرو‌های سپاه، ارتش، ژاندارمری و عشایر، متجاوزان به اهداف خود نرسیدند و مجبور به عقب‌نشینی شدند.
عراق به تلافی این شکست یک هفته شهر مهران را با توپ و خمپاره گلوله‌باران کرد در ۱۳ شهریور ۵۹ عراق باز هم به مدت ۴۸ ساعت مهران را به توپ بست و در روز ۲۱ شهریور، نظامیان متجاوز ارتفاعات میمک را اشغال و سپس تپه شنو را تصرف کردند.
۱۲ روز بعد، یعنی در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ هجوم سراسری ارتش بعثی عراق از زمین و هوا آغاز شد و مهران بیش از روز‌های گذشته هدف گلوله‌باران توپخانه و ادوات ارتش عراق قرار گرفت و همین موضوع باعث تخلیه سریع شهر شد.
در ساعت ۴ بامداد اول مهر ۱۳۵۹ هم به یکباره شهر هدف آماج شدید گلوله توپ‌ها و خمپاره‌های دشمن قرار گرفت و سپس با روشن شدن کامل هوا، حمله زمینی با تانک و نفربر آغاز شد.
اندکی پس از شروع پیشروی ارتش عراق، تنها جاده ارتباطی ایلام-مهران در منطقه رضاآباد مسدود و تا ساعتی بعد، کل شهر از شمال و جنوب محاصره شد، اما مقاومت دلیرانه به ویژه در محور بهرام‌آباد مانع سقوط شهر تا روز دوم مهر شد.
به فاصله سه ماه از اشغال مهران، عملیات آزادسازی ارتفاعات میمک و سایر ارتفاعات اشغال شده و شهر مهران آغاز شد.
با آغاز عقب‌نشینی تاکتیکی و اجباری عراق پس از شکست سنگین این رژیم در عملیات بیت‌المقدس در خرداد ۱۳۶۱، منطقه مهران هم در تاریخ ۱۸/ ۴/ ۱۳۶۱ از لوث وجود نیرو‌های عراقی خالی شد، اما این نیرو‌ها با استقرار در ارتفاعات بلند و سرکوب منطقه، عملا تسلط و دید و تیر خود را بر منطقه مهران حفظ کردند و پس از استقرار در مواضع جدید، به شدت به تقویت منطقه پرداختند به این ترتیب نیاز به عملیاتی بود که این تسلط عراق را شکسته و منطقه مهران به طور کامل آزاد شود.
در نتیجه، عملیات والفجر ۳ طراحی و از شب جمعه ۷/ ۵/ ۱۳۶۲ اجرا شد و تا روز سه‌شنبه ۱۸/ ۵/ ۱۳۶۲ ادامه داشت. 
در این عملیات ۶۰ کیلومترمربع از خاک کشورمان آزاد و با تأمین جاده‌های مهران- ایلام و مهران-دهلران ارتباط بین دو جبهه میانی و جنوبی برقرار شد.
  • نویسنده : زهرا شهبازی